Vossestrand sogelag var vert for årsmøtet og lokalhistoriske dagar i regi av Hordaland sogelag. 37 av dei påmelde frå 20 lokallag var samla på Stalheim hotell helga 11.-12. mai. Jorunn Gjøstein, leiar i Vossestrand sogelag, og kasserar i laget, hotellsjef Trygve Dugstad, tok imot oss etter kvart som me kom.

På romma venta ei hyggeleg overrasking, GÅVE! : Boka «Vossestrand, folk og landskap», ei rikt illustrert bok basert på norskamerikanaren Sivert P. Shelvik sine 32 dikt om heimbygda si. Her er alle garder på Vossestrand omskrive i ord og bilete.


Før matservering var det tid for å sjå den fine utsikta frå hotellet over Nærøydalen, Per Sivle sin fødested og garden Brekke der han vaks opp.

Ved bordseta, ein særdeles god lakserett med marengs-dessert, fekk vi god orientering av Jorunn Gjøstein. Ho fortalte om aktivitetane i Vossestrand sogelag: Fotosamling, lydopptak av eldre «beretninger», registrering av gamle ferdselsveger og arrangement av turer i området. Fotoregistrering vart fremheva. Her er det viktig å samla informasjon om bileta og registra kven som er avbilda. Slik vert det beste frå fortida sikra for fremtida.

Astrid Sudmann fortalde om Per Sivle, mora Susanna, født Ryum, og faren Erik Hansson Sivle som var ein av Noreg sine største hestehandlarar. Susanna fødte 3 tvillingpar, men berre Per vaks opp. Ho døydde i barselseng i 1859 då Per var 2 1⁄2 år gamal. Før skulestart flytta Per til garden Brekke. Der vaks han opp som forsterson. Brekke ligg like ved garden Sivle der faren var frå. Per er gravlagd i Drammen der faren hadde heimen sin i store deler av livet.

Håvard Skattum helsa frå Voss herad og takka for det viktige arbeidet laget har gjort ved registrering av bilete, stadnamn og historiar.

Trygve Dugstad tok oss med på omvising på Stalheim folkemuseum/Tønnebergsamlingane som ligg like ved hotellet. Dette er eit av dei største folkemuseuma i privat eiga. Her vart vi gjort kjende med ei rekke gamle bygningar, ei imponerande og innhaldsrik utstilling av gjenstandar og Lekve-huset, eit herskapshus frå 1725. Hotelleiger Kaare Tønneberg bygde opp dette museumet for å vise livet for vossingar og strandingar dei siste 2-300 åra. Søk gjerne informasjon på nettsida til museumet.

Vel tilbake på hotellet hadde Trygve Dugstad eit foredrag om historien til Stalheim hotell. Her tok han utgangspunkt i den auka interessa for norsk kultur og natur som starta i 1814. Fleire målarkunstnarar stod sentralt i denne rørsla. Her var det ei oppbygging av nasjonalkjensla. Det kom turistar sjøvegen til Gudvangen. Dei fekk skyss med hest og kjerre mot Voss. Etter råd frå reiseførar Scarlett frå Cooks reisebyrå i London starta Johan Andersen eit lite hotell på Stalheim i 1885. I dag er det det 4. hotellet som står på Stalheim. 3 ganger har hotellet brunne ned, sist i 1959 då 24 hotellgjester mista livet.

Om kvelden var det festmiddag med foredrag om Per Sivle og underhaldning.

Etter ein god frukost sundagen, opna leier for Hordaland sogelag, Anne Liv Soldal, årsmøtet og yngste alle velkomne. Før årsmøtet fortalde kvar enkelt kva dei heitte og kva lokallag dei var utsending frå. 1. varalem til styret i Hordaland sogelag, Mikal Heldal, vart vald til ordstyrar og skrivar i styret, Ågot Gammersvik, fekk jobben med å referera frå årsmøtet. Til å skriva under møtereferatet valde me Eli Bjørklid frå Nord og Midthordland sogelag og Egil Vaage frå Kvinnherad sogelag.

Referat frå årsmøtet er å finna i eige skriv.



Etter årsmøtet var det utsjekking og avreise til «Mor si grav» ved Oppheim kyrkje. På den gamle gravplassen der Susanna Sivle vart gravlagt er det eit minnemonument. Ved hovudvegen er det eit skilt som viser veg. Trygve Dugstad gav ei orientering om staden, livet hennar og reisinga av monumentet.

På Vossestrand hotell fekk me ein svært god lunsj, etterfulgt av fotografering av deltakarane. Deretter gjekk turen til minnebautaen for spelemannen og komponisten Sjur Helgeland på garden Helgeland. Her fikk vi høyre to av «Brita-Lars-Sjur» sine verk fremført på ei av felene til spelemannen. Den mest kjente var «Budeiene på Vikafjell» som Margunn Blikberg Nordgård spela for oss. Ole Kristian Åmot fortalde om livet til Sjur og om kjærleiken hans til fjelltoppane i nærmiljøet.

Før heimreisa var det samling på garden Helgeland like ved bautaen der Ole Kristian fortalde meir om Sjur Helgeland.

Som oppsummering må det seiast at dei to dagene var svært vellukka og innhaldsrike. Sola varma frå skyfri himmel og maten stod til terningskast 6. Vossestrand sogelag og Stalheim hotell ved styreleiar Jorunn og hotellsjef Trygve fortenar stor heider for eit svært godt og innholdsrikt arrangement!